Protez Diş Tedavileri

Protez diş tedavileri, diş ya da diş etlerinde çeşitli nedenlerden ötürü meydana gelen hasarlar veya rahatsızlıklardan dolayı kaybedilen dişlerin yerini doldurmak için uygulanan bir yöntemidir.

Protez dişler size kaybettiklerinizi geri kazandırır. Diş protezleri diş dokularının sağlıklı kalmasına, estetik bir görünümün kazanılması ve dişlerin fonksiyonlarını eksiksiz yerine getirilmesine olanak sağlar.

Sağlık, Estetik Ve Konfor

Günümüzde kadın-erkek her yaştan bireye uygulanabilen diş protezleri, kaybolan çiğneme fonksiyonunun yeniden kazanılması ve kaybolan yüz estetiğinin geri kazanılmasını hedefler. Bir veya daha fazla dişinizi kaybettiyseniz, bu durumun ağız sağlığınızı, estetiğinizi ve konuşmanızı ne kadar önemli ölçüde etkilediğini bilirsiniz.

Diş Protezi Çeşitleri Nelerdir

Hareketli Protezler

Hareketli protez, kullanan kişilerin takıp çıkarabildikleri eksik diş tedavilerinde kullanılan yöntemlerdendir. Özellikle de ağızda sağlıklı diş olmadığı zaman uygulanan protez çeşidi çoğunlukla orta yaşın üzerindeki hastalara uygulanmaktadır. Hareketli protezlere ağız içinde diş ve doku desteği ile sağlanan protetik tedavileri de denilmektedir.

Hareketli Protez Çeşitleri Nelerdir?

Hareketli protez, eksik dişlerin yerini alan, hasta tarafından takılıp çıkarılabilen ve  apareylerdir. Total, parsiyel, immediat ve diş üstü protezler olmak üzere çeşitli tipleri vardır.

Total Protezler:

Ağzınızda hiç doğal diş kalmadığı durumlarda, alt ve üst çenede kalan kemik dokusu üzerinden destek alan, akrilikten üretilen, halk arasında ‘takma diş’ olarak da adlandırılan protezlerdir. İmplant yapılamadığı özel durumlarda uygulama alanı bulmaktadır.

Parsiyel Protezler:

Doğal dişlerin bir kısmının var olduğu bir kısmının ise çekilmiş olduğu durumlarda  uygulanan, takılıp çıkarılabilir protezlere ‘parsiyel protez’ denir. Parsiyel protezler ya akrilikten ya da tek parça dökümden yapılır.

İmmediat Protezler:

Tüm ana dişlerin çekilmesi gereken durumlarda, hasta dişsiz kalmak istemezse ‘immediat protez’ adı verilen doğal dişler çekilir çekilmez hemen takılan protezler yapılabilir. İyileşme tamamlanıp dokular bu protezlerle uyumsuz hale geldiğinde ise hastanın daimi protezleri yapılmaya başlanır.

Diş Üstü Protezler:

Ağızda var olan birkaç doğal diş veya kök üzerine, diş hekiminin bazı özel hazırlıkları takiben yapacağı protezlere ‘diş üstü protezler’ denir. Protezin oturduğu doğal diş veya kökler, proteze tutuculuk ve stabilite sağlamaktadır.

Hareketli Protezlerde Bakım Nasıl Yapılır?

Hareketli protezler mutlaka her yemek sonrası yumuşak bir fırça ile temizlenmeli, yıkama sırasında bir hasar olmaması adına protez lavaboya yakın bir şekilde tutulmalıdır. Herhangi bir diş macunuyla temizlik gerektirmeyen bu tür protezlerin temiz tutulması uzun yıllar sağlıklı bir şekilde kullanılmasına olanak sağlamaktadır.

Kullanılmadığı zaman özel bir kapta su içerisinde muhafaza edilmesi gereken bu tür protezler, bakımı aksatıldığı takdirde zamanla kötü kokular yayarak rahatsızlık oluşturur.

Tam Protez Tedavileri

Ağız içinde destek alınacak diş kalmadığı zaman tutuculuğun protezin doku yüzeyine oturmasıyla uygulanan tamamı ile doku destekli protetik diş tedavisine denmektedir. Bu sabit kron işlemi yapılırken dişin olmadığı alana hassas tutucuların desteğiyle uygulanmaktadır.

Tam Protezlerin Temizlenmesi

Tam diş protezlerin temizliği akar su altında sabun ve fırça yardımıyla yapılır. Temizlik için diş macunu kullanılmaz. Tam protezler için temizleyici özel fırçalar

olduğu gibi normal diş fırçalarıyla da temizliği yapılabilir. Ayrıca bazı markaların temizleyici tabletleri mevcuttur, bir su bardağına atılan tablet içerisinde protez bekletilerek temizliği sağlanabilir.

Tam Protezlerin Kullanımı

Damaklı diş protezleri takıp çıkarılan protezler olduğu için kullanımı diğer protezlere göre daha zordur. Alt ve üst çeneye kolayca yerleştirilip çıkarılabilir fakat sabit protez konforu ve çiğneme etkinliği beklenmez. İlk takıldığında bazı bölgelerde vuruklar ve yaralar oluşabilir, vuruklar alındıktan sonra belirli süre kullanıldığında alışılır ve kişinin kendi dişleri gibi vazife görür.

Tam diş Protezlerle Yemek Yiyebilme

Çenelerden ölçü alınarak kişiye özel olarak yapılan protezlerin tutuculuğu, alt ve üst çenedeki kemik miktarına bağlıdır. Kemik miktarı yeterliyse protez tutuculuğu ve stabilizasyonu da iyi olur ve protezlerle rahatça yemekler öğütülebilir.

Tam protez ilk yapıldığında yanak ve dudak kasları alışana kadar zorluk yaşanabilir, sonrasında rahatça ısırma, kesme ve öğütme fonksiyonları yapılabilir. Alt ve üst çenedeki kemik miktarı yeterli değilse protez dişlerin tutuculuğu ve stabilizasyonu da azalacağından yemek yerken protez hareket edebilir. Bu durumda özel yapıştırıcılar kullanılabilir ya da protezlerin oynamaması için çene kemiğine yerleştirilen implantlardan destek almak gerekebilir.

Tam Protez Dişlerde Estetik

Tam protezler yanak ve dudak çöküntülerini doldurarak şişirir. Protezlerde kullanılan dişler de ön grupta porselen olarak tasarlanabilir. Bu durumda estetik olarak memnuniyet yüksek olmaktadır.

Kullanırken Dikkat Edilecek Hususlar

Tam protezlerin temizliğine özen gösterilmeli, temizlik hiçbir şekilde kaynar su ile yapılmamalıdır. Gece yatarken protez ağızdan çıkarılmalı ve özel bir kap içerisinde muhafaza edilmelidir. Bunların yanında takıp çıkarırken ya da temizlerken düşürme durumunda kırılgan olduğu unutulmamalı, dikkatli olunmalıdır.

Sabit Protezler

Dişlerde alınan ölçü ile dişin üzerinde sabit olarak uygulanan tedavi modeline sabit protezler denir. Seramik alanların alt yapısında metal, seramik ve zirkonyum kullanılmaktadır. Sabit protezler ile;

Konuşma kusurları giderilir,

Çiğneme fonksiyonu daha kolay bir hal alır.

Protez dudak ve yanakları destekler. Bu da yüz estetiğinde önemli kazanımlar sağlar.

Dişlerde alınan ölçü ile dişin üzerinde sabit olarak uygulanan tedavi modeline sabit protezler denir. Seramik alanların alt yapısında metal, seramik ve zirkonyum kullanılmaktadır. Sabit protezler ile;

Konuşma kusurları giderilir,

Çiğneme fonksiyonu daha kolay bir hal alır.

Protez dudak ve yanakları destekler. Bu da yüz estetiğinde önemli kazanımlar sağlar.

Sabit Protez Çeşitleri

Sabit protezler de diğer protez çeşitleri gibi hastanın gereksinimine, estetik beklentilerine ve ekonomik durumlarına göre farklı çeşitlerde kullanıma sunulmaktadır. Sabit protez çeşitleri;

  • Köprü Protezler
  • Full Metal Protezler
  • Kuron Kaplama Protezler
  • Metal Altyapılı Porselen Protezler
  • Zirkonyum Alt Yapılı Porselen Protezler
  • Güçlendirilmiş porselen (Empress) Protezler

Sabit Protezlerde Temizlik Nasıl Yapılır?

Hareketli protezlerde olduğu gibi protezin kullanım ömrünü uzatmak için sürekli ve düzenli bakım yapılması gerekir. Bir veya birden fazla dişin eksik olduğu hastaya kron ve köprü protezi uygulanmış ise özenli kullanım, bakım ve temizlik protez ve altında yer alan dişlerin ömrünü uzatmak için zorunludur.

Ağız içerisinde kullanılan protezler hangi malzemeden yapılırsa yapılsın sonuçta yabancı bir maddedir. Bu sebeple ağız ve diş sağlığının korunması, kron ve köprüye yakın dişlerin korunabilmesi için ağız bakımı önemsenmelidir. Sabit protez bakımı günde 3 kez fırçalama, diş ipi yardımıyla araların temizliği yavaşça ve diş etlerinden dişe doğru şekilde yapılmalıdır.

Kron Kaplama Protezler

Tek diş için estetik durumlarda kron uygulaması yapılmaktadır. Ölçüsü alınan dişten sonra kalıp teknisyene iletilmekte teknisyen dayanıklı alt yapıyla üst kısmına estetiği sağlayacak uygulamaları yaparak hastanın eksik olan dişinin yerine yerleştirilir.

Köprü uygulaması ise birden fazla eksik olan diş tedavilerinde komşu dişlerden destek alınarak ve daima ağızda kalacak uygulamalara denir.

Lamine Porselen Protezler

Lamine porselen uygulaması ön dişlerde olan renk değişimlerinde, şekil değişikliklerinde dişlerin arasında var olan boşluklarda uygulanan tedavi yöntemidir. Bu tedavide aşındırma az miktarda uygulanmaktadır.

İmplant Protezler

Son yıllarda en çok tercih edilen diş tedavi modellerinden biri olan implant protezler eksik bir ya da birden fazla diş eksikliğinde çene kemiğine yerleştirilen yapay diş köklerine denir. Saf titanyumdan yapıldığından canlı dokular ile oldukça uyumludur. İmplantlar implant üstü sabit ve hareketli protezler olarak ikiye ayrılır.

Protez Kullananlar İçin Bazı Tavsiyeler

Protezin kırılmaması için su dolu bir kap içinde yıkayın, böylece düşürürseniz kırılma olmaz. Orta sertlikte bir fırça ile her gün fırçalayın. Diş macunu veya sabun kullanabilirsiniz ama ağzınıza uygulamadan önce iyice durulayınız.

Gece yatarken mutlaka protezleri ağızdan çıkarıp, su dolu bir kaba koyarak ağız içerisindeki dokuların tükürükle temas etmesini ve havalanmasını sağlamalısınız.